به نام دا دار خرد
*ممتقی خون*
محمدتقی خان چهارلنگ کیان ارثی و در بختیاری مشهور به *شا ممتقی* از خوانین بزرگ و بنام بختیاری در دوران قاجار وداعیه دار و یکی از بخت های مسلم بختیاری ها برای پادشاهی ایران بود.
در سال 1249ه.ق آشکارا بر علیه حکومت مرکزی قیام و با تهران قطع رابطه نمود که طی این اقدام در ابتدا با محاصره ی شهر شوشتر حاکم آن را وادار به فرار نموده و پس از تصرف شوشتر ودزفول بزرگان رامهرمز و ممسنی را وادار به اطاعت کرده و با تاختن به اصفهان و فارس مبلغ ششصد هزار تومان مالیات دولتی را ضبط نمود.
فتحعلی شاه قاجار پس از آگاهی از قیام محمدتقی خان عازم اصفهان گردیده وبه حکام فارس و کرمان و بروجرد و اصفهان و ابواب جمعی و قشون آنان دستور داد که برای مقابله ی با محمدتقی خان به او بپیوندند اما قبل از هر گونه تقابل با خان بختیاری اسیر چنگال مرگ گردید.
پس از مرگ فتحعلیشاه، شفیع خان سهونی به دستور محمدتقی خان تمام محدوده ی فارس تا خاک کاشان را به تصرف درآورده و منال دیوانی را در هر کجا که میافت ضبط میکرد.که این را میتوان قیام دوم محمدتقی خان دانست.
محمد شاه قاجار در ابتدا با گسیل داشتن بهرام میرزا و پنج هزار سواره وپیاده و شش عراده توپ با پناه گرفتن محمدتقی خان در قلعه ی استوار و محکم منگشت مجبور به مصالحه گردیده وبا دادن خلعت وشمشیر جواهر نشان کاری از پیش نبرد.
سه سال بعد محمدتقی خان با پشت پا زدن به فرمان حکام و شاه قاجار برای بار سوم قیام نمود که طی آن حسام السلطنه را با قشون شش هزار تنی طی یک نبرد پانزده روزه در کنار رود کارون شکست داده که شاهزاده قاجار با کمک و وساطت منوچهرخان معتمدالدوله که در آن زمان از دوستان محمدتقی خان بود کار را به مصالحه کشانده وروانه ی شوشتر میشود.
پادشاه قاجار معتمدالدوله را مامور دفع محمدتقی خان کرده و تاکید میکند که بهر نحو و با هر ترفند به وی دست یابد.
معتمد نیز که گویا خان بختیاری و روحیات مذهبی وی و نیز اطرافیان و مشاوران ایشان را بخوبی شناخته بود طی یک سری اقدامات و با فریفتن رهبر و خان بزرگ بختیاری ابتدا مهمان وی گردیده و سپس با گروگان گرفتن اطرافیان وی و سوگند قرآن و واسطه قرار دادن آخوند مجتهد شوشتری به خان بختیاری دست یافته و او را تحت الحفظ به تهران می برد....